سفر با قطار را میتوان متفاوت با تمامی سفرهای دیگر دانست. سفر با قطار تفاوت زیادی با سفر جادهای یا سفر هوایی دارد و همین تفاوتهای ریز و درشت باعث شده تا سفرهای ریلی برای برخی افراد بسیار خوشایند و خاطره ساز و در عین حال برای برخی دیگر بسیار زجرآور باشند.
مسافرت با قطار به هر مقصد و سرزمینی که باشد، سفری خاطرهانگیز خواهد بود. قطار پس از هواپیما رتبه دوم پرمخاطبترین وسایل نقلیه برای سفر را به خود اختصاص میدهد. سفر با قطار مزایای فراوانی دارد و در بسیاری از کشورهای جهان قطارها محبوبترین وسیله شهروندان برای سفرهای بین شهری یا حتی سفرهای خارجی هستند.
ظرفیت کوپه
قطارهای مسافری کوپهای در ایران با دو ظرفیت ۶ و ۴ نفره به جابهجایی مسافران میپردازند. پس اگر یک سفر خانوادگی یا چند نفره را برنامهریزی میکنید، حتماً به هنگام تهیه بلیط به ظرفیت باقی مانده در کوپه توجه کنید تا در صورت امکان بتوانید با دربست کردن کوپه از حریم شخصی خود در سفر محافظت نموده و مسافرت آرامتری را تجربه نمایید.
به عبارت دیگر اگر قرار است ۵ نفره به سفر بروید، حتماً قطارهایی با کوپههای ۶ نفره را انتخاب کرده و در صورت تمایل، هزینه آن یک صندلی اضافه باقی مانده را نیز پرداخت کنید.
حریم شخصی همسفران
اگر کوپه خود را با افراد غریبه شریک هستید به هنگام خواب نظر جمع را جویا شوید تا بیدار ماندن شما و استفاده از چراغ، آسایش را از دیگران سلب نکند. سعی کنید تا جای ممکن وقتی که دیگران خواب هستند در کوپه رفت و آمد نکنید یا حدالامکان درب کوپه را با احتیاط بیشتری باز و بسته کنید.
در نهایت اگر برای انجام فرایض دینی یا استراحت در ایستگاهی از قطار پیاده میشوید، سریعتر به کوپه بازگردید تا از سفر جا نمانده و سایر مسافرین را معطل نکنید.
حمل بار
ظرفیت حمل بار با قطار و میزان بار مجازی که هر مسافر میتواند با خود به داخل کوپه ببرد در مقایسه با هواپیما و اتوبوس بیشتر است. با این وجود در قطار کوپهای، فضای محدود کوپه را در نظر گرفته و چمدانهای کوچکتری را برای سفر مهیا کنید.
قوانین وسایل ممنوعه
از آنجا که مسافرت با قطار ممکن است سفری طولانی باشد و حفظ امنیت، حقوق و حریم شخصی همه مسافران اولویت مسئولان و پرسنل هر قطار است بنابراین برخی از وسایل در فهرست موارد ممنوع برای مسافرت با قطار هستند و مسافران مجاز به بردن هر وسیلهای به داخل کوپهها نیستند.
یکی از مهمترین وسایلی که مسافران اجازه حمل آنها در قطار را ندارند مواد آتشزا است. بردن کلیه وسایلی که خطر ایجاد آتشسوزی و انفجار دارند به داخل قطار ممنوع است. وسایل مخصوص آتشبازی و ترکیبات شیمیایی و مایعات قابل اشتعال از مهمترین این موارد بهشمار میروند.
حمل هرگونه سلاح گرم یا سرد در قطار ممنوع است. بهویژه بردن وسایلی مانند چاقو یا وسایل نوک تیز و بُرّنده که امکان ایجاد صدمه و جراحت دارند به درون قطار جرم محسوب میشود. همراه داشتن مواد شیمیایی و صنعتی که بوی نامطبوع دارند یا استنشاق آنها ایجاد حساسیت و مسمومیت میکند در داخل کوپه ممنوع است.
مزایا و معایب سفر با قطار
مسافرت با قطار مانند دیگر انواع سفر مزایا و معایب خاص خود را دارد. یکی از مهمترین معضلاتی که مسافران در سفر ریلی از آن شکایت دارند سرعت پایین حرکت قطارها است. این موضوع باعث خستگی و بیحوصلگی بسیاری از مسافران میشود. توقفهای طولانی در برخی از ایستگاهها یکی دیگر از نکات منفی مسافرت با قطار است.
سیستم تهویه نامناسب در برخی از قطارها یکی از ایرادات اساسی مسافرت با قطار است. همچنین برخی از قطارها سیستم سرمایش نداشته و امکان تنظیم درجه حرارت سیستم گرمایشی از داخل کوپه وجود ندارد.
برای برخی از مسافران همسفر شدن با افراد ناشناس در داخل یک کوپه در سفری که در اغلب اوقات طولانی خواهد بود یکی از نکات منفی مسافرت با قطار است. مشکلات جزیی از جمله گم کردن کوپه و صندلی، عدم رضایت از وضعیت بهداشت سرویسهای بهداشتی و قیمت بالای مواد غذایی درون قطار از دیگر معایب سفر ریلی است.
در نقطه مقابل مسافرت با قطار دارای مزایای ویژهای و متعددی است که سبب شده تا سفر ریلی یکی از پرمخاطبترین انواع سفر باشد. برنامههای دقیق حرکت و عدم تأخیر در زمان حرکت اعلام شده یکی از بهترین مزایای سفر با قطار است.
نداشتن تشریفات طولانی و وقتگیر قبل از سفر هم از دیگر مزایای این نوع مسافرت است و کافی است بیست دقیقه قبل از حرکت در ایستگاه راهآهن حضور داشت. قطار یکی از بهترین وسیلهها برای مسافرت گروهی است و سفر در یک کوپه اختصاصی در کنار دوستان یا خانواده بهترین خاطرات را رقم خواهد زد.
ایمنی بالای سفر و بیتأثیر بودن شرایط جوی بر حرکت قطارها از دیگر نکات مثبت سفر ریلی است. کمترین آمار تلفات در سفر مربوط به مسافرت با قطار است. یکی از مزایای مهم سفر با قطار قرار گرفتن ایستگاههای راهآهن در مرکز شهرها است.
این موضوع باعث راحتی مسافران و گردشگران برای رفتن به نقاط مختلف در مقصد و دسترسی آسان به ایستگاه راهآهن مبدأ میشود. در مسافرت با قطار محدودیت حمل بار وجود ندارد و در اکثر مواقع مسافران میتوانند با خیال راحت کلیه وسایل خود را به داخل کوپه ببرند.
آسان بودن خرید بلیط قطار، قیمت مناسب و ارزان بلیط، آرامش و راحتی در حین سفر و در اختیار داشتن امکانات مختلف از دیگر مزایای مهم مسافرت با قطار بهشمار میرود.
انواع قطار
مسافرت با قطار یکی از خاطرهانگیزترین و پرطرفدارترین نوع سفر است. انواع مختلفی از قطارها برای سفرهای ریلی طراحی شده است که هر یک از آنها دارای امکانات و ویژگیهای مخصوص به خود است. بر اساس امکانات و خدماتی که در هر قطار ارائه میشود و راحتی و محیط قطارها، دستهبندی و کلاس هر قطار مشخص میشود.
یکی از موارد حائز اهمیت در خرید بلیط قطار و سفرهای ریلی اطلاع داشتن از نوع و کلاس قطار است. هنگام خرید بلیط توجه به مواردی مانند بودجه و قیمت بلیط، مدت زمان سفر و فاصله بین مبدأ و مقصد ضروری است. قیمت بلیط هر قطار بر اساس سطح و کلاس آن قطار تعیین میشود.
قطار پنج ستاره
یکی از اتفاقات مهم و تحولات بزرگ در زمینه مسافرت با قطار در ایران اضافه شدن قطارهای درجه یک و لوکس به ناوگان ریلی کشور است. قطارهای درجه یک یا پنجستاره بهترین نوع قطارها از لحاظ امکانات رفاهی و خدماتی هستند.
قطارهای پنج ستاره بهدلیل طراحی منحصربهفرد کوپهها و سالنها محیطی دلنشین و آرام برای مسافران خود ایجاد میکنند. امکانات مختلفی جهت راحتی و سرگرمی مسافران در طول سفر در اختیار آنها قرار داده میشود.
کادر مهمانداری قطار پنج ستاره از میان نیروهای مجرب و آموزش دیده مهمانداری قطار انتخاب شده و در طول سفر به بهترین شکل پاسخگوی سئوالات و خواستههای مسافران هستند. در قطارهای پنج ستاره یا درجه یک به تمامی جزییات و نکات دقت شده و تمامی امکانات در اوج کیفیت برای یک سفر دلچسب و خاطرهانگیز فراهم شده است.
قطار چهار ستاره
دومین کلاس تعریف شده برای قطارها در سیستم ریلی ایران قطار چهار ستاره است. قطارهایی که در کلاس چهار ستاره قرار میگیرند دارای امکانات رفاهی و خدماتی بسیار خوبی بوده و سفر رضایتبخشی برای مسافران رقم خواهند زد.
مسافرت با قطار چهار ستاره یکی از پرمخاطبترین انواع سفر در ایران بهحساب میآید. قیمت مناسب و راحتی سفر با این قطارها دلیل اصلی استقبال مسافران و گردشگران از قطارهای چهار ستاره است.
قطارهای چهار ستاره راهآهن ملی ایران دارای کوپههای چهار تخته هستند و در هر واگن هشت، نه، ده یا یازده کوپه قرار دارد. تنها تفاوت قطارهای چهار ستاره و پنجستاره را میتوان در سرویسهای متنوع و رایگان نوشیدنی و میانوعده قطارهای پنج ستاره و وعدههای غذایی رایگان در قطارهای پنج ستاره دانست.
قطار سه ستاره
مسافرت با قطار سه ستاره یکی از متداولترین شیوههای سفر در ایران است. به فراخور استقبال و تقاضای مسافران و گردشگران هم تعداد قطارهای سهستاره ناوگان ریلی ایران بیشتر از سایر کلاسها است. قطارهای سهستاره مزایای مختلفی دارند و اغلب سفرهای ریلی در ایران با این قطارها انجام میگیرد.
قطارهای سهستاره امکانات کمتری در مقایسه با قطارهای چهارستاره یا پنجستاره دارند و معمولاً زمان سفر با این قطارها طولانیتر از قطارهای لوکس و ویژه است. با این وجود تنوع مقصدهای مسافرت با قطار سه ستاره در ایران بسیار بالا است.
قیمت مناسب و اقتصادی بلیط قطار سه ستاره در مقایسه با قطارهای درجه یک، یکی دیگر از دلایل استقبال مسافران از سفر با این قطارها است. در مجموع میتوان گفت که قطارهای سهستاره پر رفت و آمدترین قطارها در مسیرهای ریلی ایران هستند و پس از سالها همچنان محبوب و پر مخاطب هستند.